Stefana McClure
Geboren in 1959 in Noord-Ierland. Woont en werkt in de staat New York, VS.
Stefana McClure schept een slim evenwicht tussen helderheid en obstructie, om beter te laten uitkomen wat ze wil laten zien. Op de opengeslagen dubbele bladzijde van een Perzisch boek stak de kunstenares kralen in gaten die in de dikte van de bladzijden zijn geboord. De kralen, die in het Oosten als bronnen van kennis worden beschouwd, geven ons echter geen toegang tot de tekst. Ze veranderen hem net zoveel als de gaten in het boek. Maar hun verleidingskracht wekt onze nieuwsgierigheid. Onder de kralen zit The Wind-Up Doll verstopt, van de Iraanse dichteres Forough Farrokhzad (die in 1967 op 32-jarige leeftijd verdween). Ze zette de canon van de Perzische poëzie compleet op zijn kop met een heel modern taalgebruik. Ze was misschien wel de eerste dichteres in haar land die openlijk emoties uitte vanuit een vrouwelijk perspectief. Toch wou de feministe dat haar poëzie genderneutraal bleef. Ze stond bekend om haar onafhankelijkheid en vrije toon. Ze benoemde verlangen en genot. Haar poëzie choqueerde en deed de gemoederen hoog oplaaien. Sommige van haar familieleden en zelfs intellectuelen maakten haar het leven zuur. Maar er zijn ook veel Iraniërs die haar bewonderden en vereerden, ook nu nog.
Humoristisch en onbeschaamd werpt Stefana McClure een eigen blik op het Engelse gezegde ‘To wear one’s learning lightly’ (‘je kennis licht dragen’, ‘een goed geïnformeerd persoon pronkt niet met zijn kennis’).
Ze nodigt ons uit om zo’n rekbaar, doorzichtig nylonnetje op ons hoofd te dragen – zo eentje dat je draagt om je haar onopvallend samen te houden – waarin zij minuscule zinnetjes uit gedichten en brieven van Emily Dickinson stak. Deze literaire netjes die aan de muur hangen, lijken te fluisteren dat als je ze zou dragen, alleen jij op de hoogte zou zijn. Het summum van uitwissen.
Hoewel ze erg afgezonderd leefde, beschikte de Amerikaanse dichteres over een goed gevulde en eclectische bibliotheek waaruit zij rijkelijk putte. Susan Howe, een andere Amerikaanse dichteres, zei over Emily Dickinson dat ze “schreef in de hand van veel andere schrijvers”. “Met behulp van overdrijvingen, afkortingen, verdraaiingen, versterkingen, substracties, raadsels, ondervragingen en herschrijvingen haalde ze teksten uit andere teksten” (My Emily Dickinson – vrije vertaling).
De originele en hartstochtelijke geschriften van Emily Dickinson blijven onze intelligentie uitdagen en brengen ons krachtig in vervoering. De fragmenten die Stefana McClure uitkoos, roepen beelden zonder beeld op – I could not see to see. De betekenis gaat verloren in het verlangen om het beeld achter de woorden te vinden.
Tekst: Lucile Bertrand
